اگر از میان تصاویر دوربین مداربسته خود، بر روی یکی از آنها اصطلاحا زوم کنید، شبکه ای را مشاهده خواهید کرد که پر از نقطه می باشد. هر کدام از این نقطه ها عبارتند از یک پیکسل که در واقع کوچک ترین واحدی است که می توان برای نقاط تشکیل دهنده تصویر در نظر گرفت. اما برای اینکه پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) را مشخص کنیم، باید بدانیم که کدام یک از این پیکسل ها در روند شکل گیری تصویر مورد نظر ما نقش داشته اند.

پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels)

آشنایی با پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels)

در قدم اول، قبل از بررسی پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) بهتر است با واژه هایی مثل پیکسل و مگاپیکسل آشنا شده و بدانیم که چه نقشی در شکل گرفتن تصویر ایفا می کنند. پیکسل ها عبارتند از چهارگوش های کوچکی که معمولا به شکل مربع نشان داده می شوند. هر کدام از این مربع ها در واقع به نوعی قطعاتی از یک پازل هستند که در کنار یکدیگر قرار می گیرند تا به این ترتیب تصویر مورد نظر به دست آید. هر چقدر که تعداد این مربع ها یا به عبارت دیگر، این پیکسل ها بیشتر باشد، به معنای آن است که رزولوشن یا وضوح تصویر نیز بیشتر خواهد شد.

برای اینکه بتوان پیکسل ها را اندازه گیری کرد، از واژه مگاپیکسل استفاده می شود. در واقع هر یک میلیون پیکسل را در یک دسته مگاپیکسل دسته بندی می کنند. نکته مهم آن است که برای اینکه بتوانیم تعداد پیکسل های موجود در هر تصویر را به دست آوریم، کافی است میزان پیکسل هایی را بدانیم که در عرض و ارتفاع تصویر قرار دارند. سپس با ضرب کردن آنها در یکدیگر به راحتی تعداد پیکسل ها به دست می آید.

نحوه تعیین مگاپیکسل در دوربین مداربسته

از آنجا که پیکسل ها شامل مربع های بسیار کوچکی می شوند، احتمالا این سوال به ذهنتان خطور می کند که چگونه می توان مگاپیکسل یک دوربین مداربسته را مشخص کرد؟ پاسخ این سوال بسیار ساده است. کافی است به سراغ سنسورها برویم.. این سنسورها هستند که تعداد پیکسل ها را مشخص می کنند. اگر تعداد پیکسل ها را در هر اینچ مشخص کنیم، به راحتی می توانیم مگاپیکسل را تعیین کرده و به این ترتیب رزولوشن تصویر را نیز مشخص کنیم. معنای این سخن آن است که هر چقدر تعداد مگاپیکسل هایی که سنسورهای دوربین مداربسته تولید می کنند، بیشتر باشد، رزولوشن و وضوح تصویر نیز بیشتر خواهد شد. البته دقت داشته باشید که فقط تعداد مگاپیکسل ها تعیین کننده اصلی کیفیت و وضوح تصویر نیست. بلکه عوامل دیگری مثل حساسیت به نور یا آرایه رنگی و غیره نیز در این امر دخالت می کنند.

پیکسل موثر در دوربین مداربسته

پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) و پیکسل های غیر موثر

به طور کلی منظور از پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels)، پیکسل هایی هستند که به صورت فعال در سنسور یک دوربین مداربسته برای ثبت و ضبط تصویر عمل می کنند. اما پیکسل های غیر موثر نیز در هر سنسور وجود دارند. این پیکسل ها، همان پیکسل هایی هستند که در موقع تابیدن نور بر روی چیپ تصویر، در معرض نور قرار نمی گیرند. در واقع این پیکسل ها به رنگ سیاه درمی آیند و نقشی در شکل دادن تصویر و ثبت آن ندارند. معمولا این نوع پیکسل های غیر موثر در قسمت هایی مثل لبه سنسور قرار می گیرند و به این ترتیب خارج از کادر می باشند.

بنابر آنچه در مورد پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) و نیز پیکسل های غیر موثر گفته شد، یک نکته کاملا بدیهی می باشد. همیشه تعداد پیکسل های هر دوربین مداربسته، بیشتر از تعداد پیکسل هایی است که با عنوان موثر شناخته می شوند. اما نکته مهم آن است که فقط پیکسل های موثر می توانند نقش مهمی در تولید تصویر و رزولوشن آن داشته باشند. به همین دلیل معمولا فقط تعداد این نوع پیکسل هاست که در دفترچه های معرفی کالا و کاتالوگ های آن بیان می شود.

به بیان ساده تر، هرگز تعداد اصلی پیکسل هایی که هر دوربین مداربسته امکان پشتیبانی از آنها را دارد، چه پیکسل موثر و چه پیکسل غیر موثر، بیان نمی شود. بلکه فقط تعداد پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) مشخص می شود تا به این ترتیب بتوان میزان کیفیت تصویر را تعیین کرد.

آشنایی با پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels)

رزولوشن یا وضوح تصویر چیست؟

رزولوشن یا وضوح تصویر یکی از مهم ترین گزینه ها برای انتخاب دوربین مداربسته مناسب است. این گزینه به کاربران امکان می دهد که مطمئن شوند آیا تصویری که از طریق سیستم مداربسته مورد نظر دریافت می کنند، همان میزان جزییاتی را پوشش می دهد که ایشان نیاز دارند یا خیر. بسیار مهم است که بدانید یکی از اصلی ترین عوامل تاثیرگذار بر روی رزولوشن تصویر، همان کوچک یا بزرگ بودن پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) بر روی تصویر است.

به طور کلی مهم ترین استانداردهای رزولوشن HD در سه دسته اصلی قرار می گیرند. یکی گروهی است که با نام 720p شناخته می شود. دوربین هایی که در این دسته قرار می گیرند چیزی حدود 1 مگاپیکسل را پشتیبانی می کنند و رزولوشنی که تولید می نمایند  1280 × 720 پیکسل را در بر می گیرد.

دسته دوم، استاندارد رزولوشن HD، مدل 1080p می باشد. این گروه از حدود 2 مگاپیکسل پشتیبانی می کنند و رزولوشنی که تولید می کنند نیاز به 1920 × 1080 پیکسل دارد. در نهایت نیز گروه استاندارد 1440p است که با پشتیبانی از حدود 3.6 مگاپیکسل، امکان تولید رزولوشنی با استفاده از 2560 × 1440 را دارد.

نکته مهم آن است که باید بدانید گروه دوم، یعنی رزولوشن HD مدل 1080p و بالاتر از آن را معمولا با نام Full HD می شناسیم. در چنین حالتی متوجه هستیم که اگر برای دوربین مداربسته از اصطلاح HD به تنهایی استفاده شود، منظور دوربین 1 مگاپیکسلی است که در دسته اول، یعنی مدل 720p می گنجد.

یک نکته مهم

گاهی اوقات افراد تلاش می کنند پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) را افزایش دهند. نکته مهمی که در این خصوص باید به آن توجه داشته باشیم آن است که هر پیکسل بر مبنایی قرار می گیرد که اندازه جایگاه آن را نشان می دهد. به این ترتیب تصویر 6 مگاپیکسلی در کل دارای 6 میلیون پیکسل است. هرچند در چنین شمارشی احتمالا تعداد پیکسل های غیر موثر در نظر گرفته نشده است.

دقت داشته باشید که گاهی این امکان وجود دارد که دوربینی که فقط دارای 2 مگاپیکسل رزولوشن است، بتواند تصویری را تولید کند که 4 مگاپیکسل می باشد. در چنین حالتی دوربین این امکان را دارد که بر اساس 2 میلیون پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixel)، 4 میلیون پیکسل از اطلاعات را به دست آورد. این امر در زمان بزرگنمایی رخ می دهد. اما یادتان باشد که کیفیت تصویری که با بزرگنمایی دوربین به دست آمده است، بسیار بهتر از کیفیت تصویری است که با استفاده از روش بزرگنمایی کامپیوتری به دست می آید. در واقع کامپیوتر باعث می شود که کیفیت تصویر کاهش پیدا کند. دلیل آن نیز آن است که بعد از اینکه تصویر ثبت شد، دیگر نمی توان با افزایش پیکسل های موجود در آن، جزییاتی را به دست آورد که در هنگام ثبت تصویر در زمان اصلی، ثبت و ضبط نشده اند.

پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixels) و پیکسل های غیر موثر

سخن آخر

پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixel) از مهم ترین عناصر تاثیرگذار بر روی عملکرد سیستم های مداربسته می باشد. این پیکسل ها عملکرد فعالی در تولید تصویر داشته و با قرار گرفتن در معرض نوری که از لنز دوربین بر روی تصویر مورد نظر می تابد، موجب ثبت و ضبط جزییات تصویر می شوند. هرچقدر تعداد این نوع پیکسل ها بیشتر باشد، کیفیت و شفافیت تصویر مورد نظر نیز بیشتر خواهد بود.

به طور کلی باید دقت داشته باشید که تعداد پیکسل موثر در دوربین مداربسته (Effective Pixel) در کاتالوگ و دفترچه راهنمای آن نوشته شده است. همچنین می توانید برای اطلاع بیشتر در این مورد با فروشندگان معتبر و متخصصین در این زمینه مشورت کنید.